Obszary chronione

W regionie Dzukii wiele jest obszarów chronionych. Na terytorium objętym projektem do najważniejszych obszarów chronionych należą Rezerwat Biosfery Žuvintas, Państwowy Rezerwat Przyrodniczy Čepkeliai, Dzukijski Park Narodowy, parki regionalne Wiejsieje i Metele, poligony biosfery w Puszczy Rudnickiej, w lesie w Białej Wace i w lesie Pertakas.

Rezerwat Biosfery Lasu Rūdnieku - Eugenijus Drobelis 

Rezerwat Biosfery Žuvintas założono w 2002 r. na bazie Państwowego Rezerwatu Przyrody Žuvintas, Rezerwatu Botaniczno-Zoologicznego Žaltytis i Rezerwatu Botaniczno-Zoologicznego Amalvas. Powierzchnia całkowita rezerwatu wynosi 18 490 ha. Został on wpisany na listę obszarów chronionych Konwencją Ramsarską, nadano mu też status obszaru Natura 2000. Główną jego część stanowi Rezerwat Przyrody Žuvintas, którego powierzchnia wynosi 5 983 ha. Celem utworzenia tego rezerwatu było zachowanie jeziora, w którym trwa proces zabagniania, oraz największego na Litwie kompleksu bagien, siedliska ptactwa wodnego i bagiennego. To wyjątkowe pod względem przyrodniczym miejsce stwarza ptakom doskonałe warunki do życia i zatrzymywania się podczas migracji. Jezioro Žuvintas i okoliczne bagna są chronione od dawna. W 1937 r. tu powstał pierwszy na Litwie obszar chroniony.

Państwowy Rezerwat Przyrodniczy Čepkeliai założono w 1975 r. Jego powierzchnia wynosi 11 227 ha. Rezerwat został wpisany na listę obszarów chronionych Konwencją Ramsarską, nadano mu też status obszaru Natura 2000. Celem utworzenia tego rezerwatu było zachowanie torfowiska wysokiego, małych jezior, wydm śródlądowych i wyjątkowego bogactwa fauny i flory. Torfowisko wysokie zajmuje obszar 5 858 ha, znajduje się w łożysku dawnego zalewu lodowcowego. Na terenie mokradła położonych jest ponad 20 większych i mniejszych jezior, licznie występują porośnięte lasem wyspy – wydmy śródlądowe. Rezerwat otaczają duże masywy leśne.

Dzukijski Park Narodowy założono w 1991 r. Jego powierzchnia wynosi 58 519 ha, jest to największy na Litwie obszar chroniony. Park obejmuje znaczną część lasu Dainava, masywy wydm śródlądowych, sieć hydrograficzną Niemna, Mereczanki, rzeczek Ūla, Grūda, Skroblus, Strauja. Na tym obszarze ochroną objęta jest nie tylko wyjątkowa przyroda, ale też dziedzictwo kulturowe. W położonych na terenie parku, ukrytych w lasach wsiach zachował się dawny wspólnotowy tryb życia, zwyczaje, rzemiosła. W Mereczy i Liszkowie ochroną objęte są historyczno-archeologiczne i architektoniczne kompleksy urbanistyczne.

Gospodarstwo etnograficzne we wsi Kapiniškės - Marius Karlonas

 

Park Regionalny Metele założono w 1992 r. Jego powierzchnia wynosi 17 680 ha. Powstał mając na celu zachowanie dużych jezior Litwy Południowej, takich jak Dusia, Metelys, Obelija, krajobrazu ich okolic, jak również dziedzictwa kulturowego. W parku warte uwagi są kompleksy grodzisk obronnych, ulicówki. Jeziora odgrywają ważną rolę podczas migracji ptaków jako tymczasowe miejsca wypoczynku i żeru.

Park Regionalny Wiejsieje założono w 1992 r. Jego powierzchnia wynosi 12 515 ha. Park utworzono mając na celu zachowanie krajobrazu pojezierza Wiejsiej, obiektów dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego. Pod względem przyrodniczym najwartościowsze są pojezierza Szławant, Wiejsiej, Kopciowa. Do obiektów dziedzictwa kulturowego zalicza się kompleks urbanistyczny miasteczka Wiejsieje, grodziska, góry ofiarne i dawne osady.

Poligon biosfery w Białej Wace założono w 2004 r., jego powierzchnia wynosi 1 391 ha. Celem jest zachowanie ekosystemu terenów podmokłych w Białej Wace oraz występującego w tym miejscu ptactwa wodnego i bagiennego.

Poligon biosfery Puszczy Rudnickiej założono w 2004 r., jego powierzchnia wynosi 20 095 ha. Celem jest zachowanie ekosystemu puszczy. Obszar byłego poligonu wojskowego obejmuje teren podmokły wokół jeziora  Kernavas, lasy, wrzosowiska i piaski. Żyją tu różne ptaki leśne i bagienne.

Poligon biosfery w lesie Pertakas założono w 2005 r., jego powierzchnia wynosi 1 123 ha. Celem jest zachowanie ekosystemu lasu i żyjącej tam populacji głuszców.